Radio Rekord Radom 29 lat z Wami Radio Rekord Radom 29 lat z Wami
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjEiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjEiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=

Spacerkiem po mieście: Spółdzielnia Pracy Zabawkarsko-Papiernicza „Radomianka”

Spacerkiem po mieście: Spółdzielnia Pracy Zabawkarsko-Papiernicza „Radomianka”

„Lalki powstawały w systemie pracy nakładczej i niemal całą produkcję eksportowano za pośrednictwem Coopeximu. Eksporter narzucał niskie ceny, czego skutkiem było zaniżanie wartości pracy. Zarobki na produkcji lalek były niższe niż w dziale papierniczym, choć chałupniczki pracowały po 12 godzin, nierzadko przy pomocy rodziny, aby wykonać plan” - pisze Alicja Sztylko na facebookowej stronie Muzeum Domków Lalek, Gier i Zabawek w Warszawie. - „Wzory lalek były skomplikowane, więc pracochłonne, jak zapisano w protokołach z zebrań. Natomiast podniesienie płac było niemożliwe bez przeszeregowania do wyższej grupy płacowej, a o tym decydowała „góra”, nie zarząd spółdzielni”.

Swoją produkcję Radomianka sprzedawała z zyskiem – z wyjątkiem właśnie lalek. W 1963 straty z tego powodu wyniosły 200 tys. zł. Ale lalki trzeba było robić, bo państwo potrzebowało dewiz. W 1967 roku w Radomiance powstało 160 tys. sztuk zabawek, w tym 90 tys. sztuk zabawek tekstylnych. Lalek było mniej, bo spółdzielnia zwiększała asortyment zabawek metalowych. Przy ul. Dębowej 4 powstawały stoliki z krzesłami, kuchenki, lodówki, leżaczki i liczydełka. Na 1970 rok zaplanowano wprowadzenie do produkcji pięć modeli łóżeczek z drutu: z siatką, duże rozkładane, „Betty”, „Mary”, „Dolly”, wszystkie z kompletami pościeli. W kolejnych latach Radomianka produkowała ponadto łóżeczka „Karolina” i „Asia”, stoliki z trzema lub czterema krzesełkami, tapczaniki, huśtawki, leżaki w dwóch wielkościach, dwa typy wózków dla lalek, lodówki i kuchenki. Najwięcej zabawek metalowych – 645 tys. sztuk spółdzielnia wyprodukowała w 1971. Sprzedawano je w Polsce i eksportowano do Jugosławii, Czechosłowacji, Irlandii czy Danii.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjciIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjciIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+

Na początku lat 70. SP została zrzeszona w Krajowym Związku Spółdzielni Zabawkarskich w Kielcach, co wiązało się ze zmianą profilu produkcji i nazwy - na Spółdzielnię Pracy Wyrobów Zabawkarskich „Radomianka”. W ofercie pojawiły się stroje dla lalek, komplety pościeli i śpiworki, a także zabawki z tworzyw sztucznych: taczki, naczynia kuchenne, zastawa stołowa i tapczanik. W pierwszej połowie lat 70. produkcja Radomianki to 65 pozycji w czterech grupach: zabawki metalowe, zabawki z tworzyw sztucznych, zabawki z tkanin i zabawki z innych surowców. Tę ostatnią grupę, wprowadzoną w 1974 roku, stanowiły maskotki z szenili – przędzy anilanowej. Początkowo Radomianka korzystała z cudzych wzorów na maskotki, ale wkrótce zatrudniono wykwalifikowane plastyczki i stworzono własną pracownię projektową. Na targach Wiosna '74 zarząd spółdzielni zakontraktował 100 tys. maskotek o wartości 4 mln zł.

W połowie lat 70. już ponad 60 proc. produkcji SP stanowiły zabawki. Eksportowano je m.in. do USA. Radomianka pracowała w systemie stacjonarnym i chałupniczym. Ta druga forma stała się bardzo popularna w drugiej połowie lat 70. - pomieszczenia przy ul. Dębowej były za ciasne na zwiększającą się produkcję. Większość zatrudnionych to, w całej historii Radomianki, kobiety. Spółdzielnia prowadziła także introligatornię i dział przetwórczo-papierniczy.

W latach 80. w radomskiej spółdzielni oprócz zabawek miękkich szyto krótkie serie ubrań damskich, bielizny pościelowej, ścierek, zasłon i serwetek.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjQxIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjQxIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Spółdzielnia Pracy Wyrobów Zabawkarskich „Radomianka” została zlikwidowana na początku lat 90.. Sąd Gospodarczy w Radomiu wykreślił ją z rejestru 29 czerwca 1999 roku.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".

Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjMiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjMiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=

#WieszPierwszy

Najnowsze wiadomości

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE1IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE1IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Najczęściej czytane

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Polecamy